- Boekbespreking ‘Die Phosphatierung von Metallen’
- Oppervlaktetechniek heeft eigen gezicht op de ESEF
- Kennis en kunde houden materieel paraat
- “Reiniging voegt waarde toe”
- Tijdig uitfaseren van zeswaardig chroom
Van de redactie
BESPARINGSOPTIE: VOORTAAN GEEN VOORBEHANDELING MEER TOEPASSEN
We hangen het zó aan de band, of kieperen het zondermeer in het procesbad. Niks geen ontvetten, conversielagen aanbrengen, spoelen spoelen spoelen, noem maar op. Zie je niks meer van.
In de onvolprezen spuiterijkrant Besser Lackieren! loopt een permanente serie onder de noemer „Lackierwissen kompakt“, aangeleverd door afwisselend de Deutsche Forschungsgesellschaft für Oberflächenbehandlung DFO en de Europäische Gesellschaft für Lackiertechnik EGL. De laatste schuwde een prikkelende titel niet, en kopte in oktober 2004 met: “Geen Voorbehandeling?”
Hechting zonder voorbehandeling is volgens deze bijdrage van de EGL te danken aan moleculaire aantrekkingskracht genaamd “vanderWaalskrachten” of aan waterstofbruggen. Beiden staan bij chemici bekend om hun relatief zwakke invloed, vergeleken met bijvoorbeeld “covalente bindingen” waarbij moleculen elkaar echt een hand geven. Een geringe onzichtbare restvervuiling is bij die zwakke aantrekkingskracht al voldoende om de deklaag op veel microlocaties gescheiden te houden van het substraat. De derde mogelijkheid van hechting zonder tussenlaag, is een mechanische verankering. Bijvoorbeeld stralen of schuren. Maar dat is ook een voorbehandeling natuurlijk.
Soms geloven we iets alleen maar omdat we wíllen dat het waar is.
Toen de koperstaallegering op de markt kwam die geen lak nodig had, was de vreugde groot. Totdat het toch wel erg roestig overkwam, en het toch vooral voor rijdekplaten en dergelijke geschikt bleek, in plaats van de verhoopte architectuurtoepassing. Hoewel veel kunstenaars hun werkstuk graag “één met de natuur” laten worden in roestend staal, soms zelfs zonder kopertoeslag. Een kniesoor die opmerkt dat de roestvaststalen gevelbekleding van het bijbehorende gebouw er niet op vooruit gaat, als er roestdeeltjes overwaaien. Zie afbeelding. Het ís weer fraai…
Terug naar de Lackierwissen Kompakt. Een oplosmiddelrijke verf wilde nog wel eens wat vet opnemen en in de lak inbouwen. Deze variant op het ter plaatse mengen van componenten, kan natuurlijk geen gunstig effect op de eindlaag hebben. Maar met de opkomst van watergedragen lakken is ook deze budgetkraker definitief door het ijs gezakt.
De voorbehandeling is en blijft het fundament van een deklaagsysteem.
Maar moeten we niet gewoon ophouden de voorbehandeling als “noodzakelijk kwaad” te zien, en het voortaan als onderdeel van de waardetoevoeging op te vatten? Tijdens het galvanocongres Ulmer Gespräch werd reiniging zowaar als waardetoevoegende stap geafficheerd. Zo beschouwd is zelfs spoelen dan geen horde meer, en komt de leverancier ook wat meer tot zijn recht. Die levert ook vaak een hoop proceskennis en analyseservice aan, immersch…
Edward Uittenbroek,
eindredacteur