Artikelen Oppervlaktetechnieken maart 2004

  • Eurofinish III
  • Vincentz Network brengt coatingwereld bijeen II
  • Marktverbreding poedercoating naar houtindustrie

Van de redactie
Een eeuw geen hoofdpijn

Deze maand maart is het exact 105 jaar geleden, dat de Duitse chemiereus Bayer het beroemde Aspirine op de markt bracht. Onmisbaar voor ondernemers, studenten en industriële belangenbehartigers.
Zoals een documentaireserie van ’s werelds grootste techniekmuseum, het Deutsches Museum te München, aangeeft: de Duitse chemische industrie slaagde in het verwezenlijken van de wereldambities van het toenmalige keizerrijk In die tijd was de chemie de grote wonderdoener, in de strijd tegen allerlei aandoeningen en kwalen in de vervuilde steden, maar ook in het veraangenamen van het leven door bijvoorbeeld kostbare natuurlijke kleurstoffen synthetisch te vervaardigen. De Duitse lakgrondstoffenindustrie ging voorop in de chemische vooruitgang, en de chemie werd geassocieerd met verbetering van de kwaliteit van het leven. Zie ook bijgaande afbeelding van Indigo, een natuurlijke kleursof die dankzij chemische synthese ruim beschikbaar kwam als blauwe kleurstof voor jeans. De synthese van ammoniak had echter zowel vreedzame als militaire toepassingsmogelijkheden (TNT) gebracht, zoals later bijvoorbeeld kernsplitsing. De zeeblokkade die de Engelsen in de loop van het tweede decennium oplegden, dwong de Duitse industrie tot het vinden van vervangers voor delfstoffen uit bijvoorbeeld Chili en Duits West Afrika (Namibië). Wederom liep Duitsland voorop in innovatie.

In de jaren twintig was de associatie dus meer die met munitieproductie, zoals TNT en granaten. Na de eerste wereldoorlog waren vooral in de Verenigde Staten grote hoeveelheden schietkatoen over, waaruit men eenvoudig de grondstoffen voor de lakindustrie kon onttrekken. De oplosmiddelrijke, maar makkelijk verwerkbare, snel drogende en strak ogende nitrocelluloselak, waarmee eertijds ook linnendoek van tweedekkers gelakt was, kwam voor een lage prijs beschikbaar voor de meubel- en auto-industrie.

Na de wonderlijke “ruimtevaartjaren” ’60 toen plastic het huishoudelijke vreugdevuur begon te worden, kwam er begin jaren zeventig weer een teruggang in de waardering voor de chemie. Men zag het in sommige kringen graag verdwijnen uit de westerse wereld, hoewel de nog vervuilender installaties in het Oostblok of in vestigingsparadijzen niet echt het goede voorbeeld gaven.
Momenteel heeft de chemie zich door de enorme inspanningen in bijvoorbeeld Responsible Care gerevancheerd wat zijn imago betreft. Chemie is bovendien noodzakelijk bij verbetering van de milieuprestatie van tal van processen, de overstap op de waterstofeconomie, en bij innovaties zoals op gebied van stralingshardende coatings. Deze zijn in de meubelindustrie al lange tijd in gebruik, en voor de metaalindustrie zijn –buiten uiteraard coil coating van bandstaal- ook mogelijkheden in opkomst.

Het moge duidelijk zijn dat een gedegen kennisoverdracht en uitvoerige productinformatie, naast ketenintegratie en efficiënt onderwijs aan onder meer laktechnologen, bij de toekomstige positionering van de coatingbranche onmisbaar zijn. De kunst is om dat dan allemaal in één themanummer te krijgen. Hoewel de opgave wel meevalt als het thema Hannover Messe is.

Nou maar hopen dat het straks niet tegenvalt: ’s werelds grootste industriebeurs, gecombineerd met de Interntional Coater’s Congress, is toch bijna drie uur rijden vanaf de grens. Drie uur? Rijden? Is de wereld zó klein geworden in honderd jaar?

Edward Uittenbroek,
eindredacteur