Artikelen Oppervlaktetechnieken juni 2005

  • Materiaal, de vierde dimensie
  • VISEM Technodag: coatingindustrie in transitie (I)
  • DCS metalliseert markant deel Randstadrail
  • Het glas is half vol voor de Nederlandse chemie

Van de redactie
De klok verwijt de klepel dat hij vals speelt

Laten we eerlijk zijn. Voor deze ene keer. Goed?

We vinden als oppervlaktebehandelaars dat industrieel ontwerpers maar eens wat meer oog moeten krijgen voor het zichtbare deel van het materiaal, het oppervlak. En de vele mogelijkheden die er zijn om het te temmen en naar onze hand te zetten. Zo kun je kleur krijgen, maar ook haptiek (hoe het aanvoelt) of associatie (sjiek of zelfs chique, degelijk, speels, gevaarlijk enzovoort). Kortom de belevingswaarde. En het verhaal eromheen, waar het allemaal om schijnt te gaan. Want de techniek is niet wat het verkoopbaar maakt, zeggen ze dan. Maar de techniek moet toch wel de functionaliteit en die belevingswaarde meegeven toch? Wij zijn er heus niet alleen voor de wrijvingsreductie en corrosiebescherming, wat trouwens al systeemkenmerken en dus tevens ontwerpaspecten zijn.

Maar laten we eerlijk zijn. Als er nou eens een beurs of congres was over industrieel ontwerpen, gingen wij daar dan als oppervlaktebehandelaars heen? We komen amper ons hok uit voor een congres op ons eigen vakgebied (hoewel de Technodag van de VOM-branchegroep VISEM van 31 mei wel weer erg goed bezocht was (zie ook de nabeschouwing in deze edite). Maar daar kwamen ook een hoop uitbesteders naartoe.)

En we klagen wel over budgetscheidingen, en dat men pennywise bespaart op onderhoud en inspectievriendelijk ontwerpen, maar anderzijds poundfoolish de boot in gaat met vervolgkosten. Die daarna met de kaasschaafmethode weer op de metaalconserveerders afgewenteld worden. Maar zouden wij voor de aardigheid eens naar een seminar Professioneel Inkopen gaan, om het eens van de andere kant aan te horen? (en we zijn geen haar beter want van de chemie- en lakleveranciers verlangen we ook gratis service en lagere prijzen, terwijl we de innovaties wel van ze verwachten. Een euro besparen is makkelijker dan tien euro extra omzetten. En vergt minder bedrijfsvisie, marktinzicht en leiderschap, dan een strategie van bijvoorbeeld omzetselectie door bedrijfspositionering).

Tsja, ik zet dat maar tussen haakjes, je weet maar nooit of bijvoorbeeld een Chef Lakkerij dit leest. Die mag mij er dan op een coatingcongres op aanspreken.

Maar laten we eerlijk zijn: die alom bekritiseerde en ‘’selectief opgeleide’’ industrieel ontwerpers, die meer met creativiteit dan met materiaaloptimalisatie bezig lijken te zijn, komen dus wél opdagen op de Materials Engineering. Gelukkig waren er ook wat oppervlaktebehandelaars, die dan vragen krijgen als ‘’welk soort aluminium moet je gebruiken om te kunnen anodiseren?’’ Ja, aluminium kun je anodiseren, er is geen aparte anodiseervariant. Als niemand ze het vertelt, kunnen ze het ook niet weten.

Op de Materials Engineering was ook het seminar Young Materials. Bij een lezing werd gesteld dat de materiaalleverancier de materiaaleigenschappen moet kennen. Hij levert. Maar als ik dan opmerk dat juist de ontwerper het totaalplaatje voor ogen heeft, dus de belastingen, verbindingstechnieken enzovoort, en de substraat-deklaagcombinatie bepaalt, wordt ijskoud voet bij stuk gehouden. De materiaalleverancier en oppervlaktebehandelaar moeten gewoon het goede spul leveren, het is hun werk dus zij weten wat goed is.

Het probleem van de budgetscheidingen werd door een Amerikaanse professor ruimhartig onderkend. Gelukkig, enige steun van een overzeesche compaan. Maar een transatlantische bevrijding hoeven we niet af te wachten, er schijnen in ‘s werelds grootste economie maar een stuk of twintig leerstoelen voor materiaalselectie en -verwerking te zijn (???). Geen wonder dat daar jaarlijks voor tientallen miljarden aan corrosieschade berekend wordt.

Maar laten we eerlijk zijn: als we zelfs onze enige HBO Coating Technologie laten verdwijnen, kunnen we dan nog iets van een ander zeggen? Ik hoop in het themanummer Beroepsopleidingen van augustus wat positiever te zijn. En ingenieur coating technology (voorheen Beschermingstechniek) te zijn, als laatste lichting. Laten we eerlijk zijn: inmiddels moeten andere studierichtingen onze beroepsgroep op de been houden.

Edward Uittenbroek,
eindredacteur