Artikelen Oppervlaktetechnieken januari 2011

Blikopener
Bouwprognose: Schudden aan de champagnefles

Het is maar goed dat ik een kwaliteitskrant lees, want net als ik aan deze Blikopener wil beginnen, zie ik op de voorpagina van het Nederlands Dagblad dat de bouw tóch gaat aantrekken. Dat is becijferd door het EIB, het Economisch Instituut voor de Bouw.

Het wordt ook al vijftien jaar becijferd door TNO, hetgeen dan gepresenteerd wordt op de Bouwprognose. Op 9 december was ik dus op Kasteel Vanenburg, overigens in enkelglas uitgevoerd, want na de persconferentie van de Bouwbeurs van 23 november in het Aluminium Centrum te Houten, was mijn rasoptimisme toch wel wat getemperd voor die sector.

Maar gelukkig is daar altijd Elco Brinkman van Bouwend Nederland, die zowel op deze persconferentie als op het ingenieurscongres van KIVI NIRIA (zie de rubriek Techniek) wees op de 99% bestaande bouw, waar toch wel het nodige aan te renoveren valt. Dat die 1% nieuwbouw (vuistregel van TNO op de Bouwprognose) een droefenis is bij de huidige woning- en kantoormarkten, moet ons dus niet uit het veld slaan.

Tijdens de Bouwprognose werd zelfs gesteld dat je je kaarten nog het beste op sloop kan zetten: er valt zat te slopen, hoor! Slopen als groeimarkt, ja, zo kun je het zien. Laat wel weer ruimte voor wat nieuws. Voor de volgende groeimarkt.

Zelf denk ik wel eens aan herbestemmen: in een kantoortoren kun je makkelijk de oogst van een kassencomplex of een halve polder ophalen aan bijvoorbeeld paprika’s, of ander groenvoer dat nu de nodige vlieguren maakt richting supermarkt. Die supermarkt staat vaak binnen een paar kilometer van een leegstaand kantoor. Dus als je nou écht duurzaam wilt produceren… Zet dat paprikastoplicht maar op groen!

Heb je wel een hoop oppervlaktetechniek bij nodig, zoals oppervlaktebehandeld glas en spiegels en zo, voor een goede oogst. Anders was ik er ook niet over begonnen, natuurlijk.

Nóg zo’n buitenkansje is de zonnecelproductie: een serie oppervlaktetechnieken die stroomgevende lichtvangers oplevert. Nederland heeft de windenergie aan de Denen gegeven en de zonnepanelen aan de Duitsers, alwaar de elektronicamarkt tempobepalend werd vanwege de overeenkomsten met de display-en LED-verlichtingsproductie. Fossiele giganten konden dus niet tempobepalend zijn, hooguit verlieten ze demonstratief het pad om een signaal af te geven dat het zogenaamd niets wordt met dergelijke technieken. En Duitsland als industrieland neemt dan de buitenkans waar, werd marktleider in zonnecelproductie. Terwijl we in Nederland vooral milieuverplichtingen als remmende factor inzetten, om de oplossingmakende industrie het land uit te kijken. Zeg ik dan als coatingtechnoloog annex milieukundige.

Niet dat het in Duitsland ineens allemaal hemel-te-rijk-makend is. De ZDF zond deze maand een televisieprogramma uit, waarin de zorg werd uitgesproken dat ze de zonnespiegelmarkt voor energieoppwekking en waterontzilting gaan mislopen. Ook één en al oppervlaktetechniek. Weer zoiets dat in Duitsland uitgedacht wordt en elders in productie wordt genomen, in dit geval Spanje. Marokko wil in 2020 tweeduizend megawatt aan spiegelcentrales hebben staan… Je kan trouwens met een fractie van de Sahara heel Europa van stroom voorzien met hoogrendementskabels die amper transportverlies hebben (3% op duizend kilometer). Het hoogspanningsnet moet sowieso vervangen worden om Amerikaanse toestanden te voorkomen, dan is een hoogvoltage gelijkspanningsnet zelfs goedkoper dan hetzelfde terugplaatsen wat er nu staat. En geld is er zat, want we zijn al gewend aan honderdenmiljardenbedragen de laatste tijd. En naar elektrische energie blijft heus wel vraag!

Kunnen we nu optimistisch zijn of niet? Hangt ervan af wie je bent, natuurlijk. Een woningbouwer ziet de markt nog onvoldoende aantrekken om de eerdere kaalslag recht te trekken. En als je je vakmensen écht niet vast kunt houden, héb je straks zelfs weinig aan een opleving in de markt. Als je daarentegen kan inspelen op behoeften, dus goed geïnformeerd bent door bronnen die hun informatietaak serieus nemen en door het bezoeken van de juiste evenementen. is je overlevingskans een stuk groter. Zoals het op Kasteel Vanenburg gezegd werd: we moeten maar goed schudden aan die champagnefles, dan knalt die kurk er wel een keer af!

Edward Uittenbroek
Eindredacteur Oppervlaktetechnieken