- EFKA Heerenveen meest innovatieve van Nederland
- Visie op Marktontikkeling I
- Visie op Marktontikkeling II
- GTV Veenendaal: vissen waar vis zit
- Additieven bij de lakformuering
Van de redactie
DE MENSELIJKE MAAT
De laatste tijd let ik extra op de visie die ondernemers hebben. Let wel: ondernemers, geen managers. Zoals onze columnist Aad Groenendijk al eens aangaf, zijn ondernemers betrokken bij hun bedrijf, waar ze zich mee identificeren, en zitten ze erin “voor de lange rit”. Managers zijn veelal job-rotators die met een handjevol jaren “toe zijn aan een nieuwe uitdaging”, waarbij de bonus opgestreken wordt die immers overschiet van het kortetermijnbeleid. Soms van kippenplukkerij annex gouden-eierenbraderie. Voor een tussensprintje in de aandelenkoers doet een massa-ontslag ook wonderen. Shareholdersvalue.
Anderzijds was daar de baas van General Electric, Jack Welch, die de tent van 17 naar 300 miljard had gekoerst in ruim 20 jaar. Zijn geheim? Gun het je ondergeschikten net zo succesvol te zijn als jezelf. Dus niet anderen eronder houden, of angst hebben dat je medewerkers ergens meer verstand van krijgen dan jijzelf. In dezelfde programmaserie (Benjamin’s Boardroom, CNN) kwam de baas van koeriersgigant TNT aan het woord; zijn toverwoord was “inspirerend leiderschap”. Onze eigen Hans Wijers (AKZO, voorheen minister van EZ) selecteert medewerkers niet op wat ze zeggen maar wanneer hun ogen gaan fonkelen tijdens het kennismakingsgesprek. Nieuwsgierigheid, leergierigheid, daar kom je verder mee. Zo kan het ook. Zelfs managers kunnen ondernemen.
Bedrijfscultuur is misschien wel de belangrijkste succesfactor van een firma. Lakgrondstoffenleveran-cier EFKA werd uitgeroepen tot meest innovatieve onderneming van Nederland, uit 9.000 kanshebbers. Al vanaf de personeelswerving wordt geselecteerd op een ondernemende instelling. Het Hoofd Technologie daar hoeft niet de duurste lease-bak, maar ziet liever een modern stuk apparatuur erbij komen. Het Heerenveense bedrijf is enkele jaren geleden weliswaar door een Zwitserse firma overgenomen, maar die heeft juist de Friese vestiging een vrij onafhankelijke status laten behouden om van het bedrijfsconcept te leren. En het eventueel zelf ook breder in te gaan voeren.
De VOM-leden die ik dit jaar weer heb mogen bezoeken, staan ook veelal in de voorhoede van de kenniseconomie. Steevast kom ik dezelfde gemeenschappelijke deler tegen: mensen zijn betrokken bij hun product, ze vinden het stoer om eraan te werken en hebben dan ook iets om mee voor de dag te komen. Pas was ik weer bij zo’n schitterend bedrijf, ze hadden namelijk net een thermisch spuitafdeling geopend. Wat blijkt: Aziatische electronicabedrijven laten hun matrijzen in Tilburg opwerken! Wát nou “alles gaat naar Azië”??? Zo’n blokkie metaal is gauw tienduizend euro waard. Dat is wel even andere koek dan prietpraat van zelfverzonnen beroepsgroepen zoals de auteursrech-tenvergoeders, energieverhandelaars, praktijkschuwe kwaliteitshandboekenvullers en andere administratieve lastenverzwaring die we onszelf aandoen.
Nee, dan liever een eerlijk product.
Eerlijk? Pas sprak ik een Duitse collega die een carrièrestap bij een Chinese lakfabriek gewaagd had. Hij moest de firma helpen “strukturieren”. Maar offertevergelijkingen stranden daar veelal op de vraag of de offreerder bekende familie is van de eigen directiefamilie. Dat doet al denken aan het Old Boys Network van job-rotatend management in Nederland. En dat werknemers verkommeren in een woonkubus zonder stromend water, is daar geen thema. Daar komt toch een stukje ondernemers-ethiek bij kijken, die evenals het kapitalisme zelf toch zijn wortels heeft in de combinatie van verantwoordelijkheids-gevoel en de herinvesteringsgedachte, oudtijds gezegd “rentmeesterschap”. Mijn collega Peter Winkel van Galvanotechnik spreekt in één van de vijf Redactionele intro’s die Europa beste oppervlaktebehandelings-blad maandelijks brengt, dan ook van het “menselijk egoïsme”. Dat plaatst materieel gewin boven alles. Ook anticorruptie-voorschriften of humanistische eerlijkheidsrichtlijnen vanuit Brussel kunnen er niet tegenop. Winkel durft zelfs naar de Tien Geboden te verwijzen, want wie in deze tijd godsdienst achterhaald vindt, is niet bij de tijd. Die zit.
Als de menselijke factor de maat aangeeft voor technologisch succes, en technologie maatgevend is voor welvaart, zou de welvaart toch bij uitstek op een eerlijke manier tot stand moeten kunnen komen, en te verdelen moeten zijn…
Wordt het toch weer zo’n kersttoespraak. Nou, gelukkig nieuwjaar dan maar.
Edward Uittenbroek,
eindredacteur