Over allerlei functionele coatings is de laatste tijd steeds meer te vernemen, zoals zelfreinigende, geurende en lichtbewarende coatings. Soms zou je haast gaan denken dat er een luchtje aan zit, want hoe werkt dat dan, en blijft het ook werken? Normaal is het niet zo erg om acht jaar later teruggeroepen te worden omdat de verf weer een laagje kan gebruiken, maar hoe lang gaan ‘functionele coatings’ mee?

Licht bewaar je door elektronen in een hogere baan rond de atoomkern te brengen. Zonlicht voldoet als energiebron. Als ze terugvallen in hun baan, wordt een elektromagnetische golf uitgezonden in het golflengtebereik dat onze ogen en hersenen kunnen registreren. Ofwel: licht. Die elektronen worden dus overdag in die hogere baan gekegeld, en de lak blijft dan in het donker en paar uur “nagloeien”. Handig voor verkeersafzettingen en zo. In Hitlers bunker zat het ook, Berlijn ‘45. Sféértje, hoor!

Een zelfreinigende lak kun je maken door hem een lotuseffect te geven: de laag is microglad maar nanoruw (een nanometer is een duizendste micrometer). Dus op de schaal van moleculen zijn het eierdozen. Een waterdruppel zal er als een bol op blijven liggen, steunend op enkele kegels die uitsteken. Die waterbol zal er bij de minste hellingsghoek al af rollen, onder medeneming van aanwezige vuildeeltjes. En hoe lang gaat dat goed? Daarover werd de redactie van deze krant aangesproken door een leverancier.

Mag ik een voorzet geven?

Licht bewaren kan een korte nacht lang goed gaan. Met natlakken lukt het iets beter dan met poedercoatings (poedervormige verf die elektrostatisch aangebracht wordt en in een oven smelt en uithardt). Als het weer dag wordt, begint-ie opnieuw. Enzovoort.

Een lotuseffect kan jarenlang goed gaan, maar je zit dan eveneens met de eindgebruiker: als die een beetje gaat helpen met allerlei schuurwonders dan helpt-ie zijn functionele deklaag gauw naar zijn grootje.

De oplossing is net als met roestvaststaal, dat niet met chloor gereinigd mag worden. Dat moet de eigenaar wel verteld worden. Of nanozilver in je sokken. Een onderzoeker op een nanotechnologiecongres had ze thuis eens een aantal keren in de wasmachine gegooid en op het lab getest of het er nog in zat. Na een keer of zes was het bacteriewerende goedje niet meer aanwezig, en begon de hele huwelijksondergravende voetendamperij weer van voren af aan. De oplossing is dus om meer op je technologische oplossing te durven vertrouwen, en minder op je ouwe maniertjes. Anders is het weggegooid geld.

Zorg ervoor dat de eindgebruiker weet wat voor materiaal hij in handen heeft. Zelfreinigende lakken moeten schoongeregend of –gespoeld worden en niet schoongeschrobt.

Binnenkort ga ik zelf een testje doen. Die schermlak, die je op je muur smeert waar je je diapresentaties op houdt, of waar je met je beamer voetbalwedstrijden op projecteert. Die ga ik eens op mijn muur kalken. Voortaan maken de metersgrote lichtspelen een onuitwisbare indruk! Eens zien of er met functionaliteit geschermd wordt waar ik dan in geuren en kleuren over kan rapporteren!

Edward Uittenbroek

Bron: Schildersvakkrant, februari 2008